Arabuluculuk Nedir ?
Bir özel hukuk uyuşmazlığının tarafı olan kişilerin, özgür iradeleriyle seçtikleri tarafsız ve uzman bir üçüncü kişinin (arabulucu) hakemliğinde, dava açılmadan önce veya dava açıldıktan sonra başvurdukları bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabuluculuk, uyuşmazlığın mahkeme dışı, hızlı ve kesin bir şekilde çözülmesini amaçlayan ve bunun için taraflarla ayrı ayrı ve birlikte görüşerek çözüm arayan bir usul hukuku kurumudur.
Taraflar Arabuluculuk faaliyeti sonucu anlaşma sağladığı takdirde anlaşma tutanağının taraflarca ve arabulucu tarafından da imzalanması ile birlikte ; Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu anlaşma sınırları çerçevesinde artık kesin olarak dava konusu edilemeyecektir. Taraflar aralarındaki uyuşmazlık konusunda kısmen veya tamamen de anlaşabilir. Tarafların anlaşamadıkları konular daha sonra dava konusu edilebilir. Taraflar anlaşma sağlanan konulara ilişkin tutanakta yazılı yükümlülüklerine Mahkeme Kararı gibi uymak zorundadır. Yükümlülüklerine ve anlaşmaya uymayan tarafa karşı diğer taraf elinde Mahkeme Kararı varmış gibi ilamlı icra ve haciz yoluna gidebilecek, ihtiyati haciz talep edebilecektir. Gerekmesi halinde anlaşma tutanağına icra edilebilirlik şerhi için yetkili ve görevli Mahkemeye müracaat edilerek icra edilebilirlik şerhi istenildiği zaman alınabilecektir.
Arabuluculuk, “zorunlu arabuluculuk” ve “ihtiyari arabuluculuk” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır:
- İhtiyari (İsteğe bağlı) Arabuluculuk: Tarafların yasal olarak bir arabulucuya gitme zorunluluğu olmadığı halde aralarındaki uyuşmazlığın çözümü için dava açmadan önce arabulucuya başvurmayı tercih etmesidir. Taraflar üzerinde tasarruf edebilecekleri her türlü özel hukuk uyuşmazlığıyla ilgili ihtiyari arabuluculuk yoluna başvurabilir.
Suç teşkil eden fiillerle bağlantılı uyuşmazlıklar, arabuluculuk yoluyla değil; Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre uzlaştırma / uzlaşma hükümleri uygulanarak her savcılık bünyesinde bulunan uzlaştırma büroları tarafından çözülür.
- Zorunlu Arabuluculuk: Bazı uyuşmazlıklar için mahkemeye dava açmadan önce arabulucuya gitme zorunluluğu vardır. Zorunlu arabuluculuk, bu uyuşmazlıklar açısından dava şartıdır. Yani, arabulucuya gitmeden bu konularda açılan dava, dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilir. Son yapılan kanuni düzenlemelerle şimdilik İş davalarına konu olan bazı davalar (kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, maaşlar vb.) zorunlu arabuluculuk kapsamına alınmıştır.
[…] Arabuluculuk Uyuşmazlık […]